मुंबई महापालिकेची निवडणूक जवळ आलीय. फेब्रुवारीत निवडणुका होणार
आहेत. मुंबई महापालिकेची निवडणूक म्हणजे मिनी-विधानसभा. एखाद्या छोट्या राज्याएवढा
अर्थसंकल्प असणारी महापालिका आहे. त्यामुळे अर्थात सर्वच पक्ष जीवाचं रान करतात.
त्यात गेली कित्येक वर्षे सत्तेत असलेल्या शिवसेनेला मुंबई महापालिका निवडणूक
म्हणजेच सत्ता राखण्याची अन् प्रतिष्ठेची लढाई आहे. मात्र, गेल्या
निवडणुकीत फार ताकद नसलेल्या भाजपने गेल्या दोन वर्षात प्रचंड मुसंडी मारलीय.
सगळीकडेच मोठं यश मिळत असल्याने भाजपने शिवसेनेला टक्कर देण्याची आशा बाळगलीय.
दुसरीकडे मनसे आहेच. गेल्यावेळी मुंबई महापालिकेत 28 नगरसेवकांना निवडून आणणाऱ्या मनसेची यंदा किती नगरसेवक येतात, हे पाहणं महत्त्वाचं ठरेल. कारण आधीच्या 28 पैकी जवळपास निम्म्या नगरसेवकांनी पक्ष सोडून इतर पक्षात प्रवेश केला आहे. तर तिकडे काँग्रेस-राष्ट्रवादी मुंबई महापालिका स्वबळावर लढत असल्याने त्यातल्या कुणाचीही एकहाती वगैरे सत्ता येणं दुरापस्त गोष्ट. त्यामुळे युती झाली नाही, तर शिवसेना आणि भाजपमध्ये खरी लढत असेल. मात्र, इथे थोडा इंटरेस्टिंग टर्न मिळालाय तो राज ठाकरेंच्या विधानाने.
मनसे अध्यक्ष राज ठाकरे अनौपचारिक गप्पांमध्ये म्हणाले, कुणाकडून युतीचा प्रस्ताव आल्यास विचार करु. याचा अर्थ राज ठाकरे यांना स्वबळावर लढण्याचा विश्वास कमकुवत झालाय. तसा होणारच होता. कारण पक्षाची मुंबईतली ताकद कमी झालीय, हे स्पष्ट आहे. त्यामुळे कायम ‘एकला चलो रे’च्या आवेशात असलेल्या राज ठाकरे युतीच्या प्रस्तावावर विचार करण्याची मानसिकतेत आले असावे. पण काहीही असो, राज ठाकरेंनी कुणाशीही युती केल्यास मुंबई महापालिकेचं चित्र थोडंफार पालटण्याची चिन्ह आहेत. कारण राज ठाकरेंची ताकद कमी झालीय, असं जरी म्हटलं तरी त्यांनी एखाद्या पक्षाशी युती करणं हे निवडणुकीत अत्यंत प्रभावशाली निर्णय ठरेल.
मुंबई महापालिका निवडणुकीत शिवसेना, भाजप, काँग्रेस, राष्ट्रवादी, सपा आणि एमआयएम असे सहा महत्त्वाचे पक्ष आहेत. खरी लढत यांच्यामध्येच असेल. आता प्रश्न असाय की, राज ठाकरे कुणाशी युती करणार? मात्र, यातले काही प्रश्न आधीच निकाली निघतात. म्हणजे सपा किंवा एमआयएम यांच्याशी राज ठाकरेंची युती करणं, हे कदापी शक्य नाही. काँग्रेससोबतही राज ठाकरे जाणार नाहीत. कारण राज ठाकरेंचं राजकारणच काँग्रेसविरोधी राहिलं आहे. त्यामुळे आता सोबत गेल्यास आगामी निवडणुकांमध्ये फटका बसेल. तर इकडे, राष्ट्रवादीने आधीच स्वबळाची तयारी करत यादीही जाहीर केलीय. त्यामुळे राज ठाकरेंच्या युतीच्या प्रस्तावातून राष्ट्रवादीही बाद झालीय. आता राहिले फक्त दोन पक्ष शिवसेना आणि भाजप. या दोन पक्षांमधील कुणाशी राज ठाकरे युती करणार? चला, काही शक्यता तपासून पाहूया.
शिवसेना : मनसे आणि राज ठाकरे यांच्याशी विचारधारेने अत्यंत जवळचा कोणता पक्ष असेल, तर शिवसेना. राज ठाकरे यांच्या राजकीय जीवनाची सुरुवात शिवसेनेतून झालीय. मराठीचा मुद्दा असो वा पाकिस्तानी कलाकार-खेळाडूंचा किंवा अगदी भाजपविरोधी सूर, प्रत्येक ठिकाणी सेना-मनसेचा सूर जुळतोच. हे दोन्ही पक्ष एकत्रितपणे आंदोलनं करत नसली, तरी आंदोलनाचे विषय, मुद्दा आणि भूमिका एकसारखीच असते. त्यामुळे शिवसेनेकडून युतीचा प्रस्ताव आल्यास राज ठाकरे गंभीरपणे विचार करु शकतात, असं म्हणायला काहीच हरकत नाही.
शिवसेना मनसे युती शक्य. कारण – राज ठाकरेंची मनसे आणि उद्धव ठाकरेंची शिवसेना सध्या भाजपच्या लोकप्रियतेखाली चिरडताना दिसतायेत. सगळीकडे ‘मोदी..मोदी...’चा गजर सुरुय. मुंबईत कधी नव्हे, ते भाजपच्या सभांना लाखोंची गर्दी पाहायला मिळाली. गुजराती मतं एकगठ्ठा भाजपकडे वळताना दिसतायेत. प्रवीण दरेकरांसारखे मनसेचे मुंबईत मोठमोठे शिलेदार भाजपच्या गोठ्यात जाऊन बसलेत. तर इकडे शिवसेनेच्या बालेकिल्ल्यांमध्ये भाजपने कामांचा धडाका लावून मतं खेचण्याची तयारी केलीय. त्यामुळे भाजपविरोध आणि मराठी माणूस, अशा दोन मुद्दे पुढे करत शिवसेना आणि मनसे एकत्र येण्याची शक्यता अधिक आहे. शिवाय, दोन्ही पक्षांना आताच्या घडीला स्वबळापेक्षा आधाराने लढण्याचीच गरज वाटतेय.
शिवसेना मनसे युती अशक्य. कारण – शिवसेना मुंबईतल्या गल्ली-बोळात पसरलेला पक्ष आहे. प्रत्येक रस्त्याच्या कोपऱ्यावर शिवसेनेचा भगवा झेंडा पाहायला मिळतो. मुंबई म्हणजे शिवसेना, असा गेल्या काही दशकांचं समीकरण आहे. प्रत्येक प्रभागात, वॉर्डात शिवसेनेचे नगरसेवक, उमेदवार निवडणुकीसाठी तयार आहेत. त्यामुळे मनसेशी युती करुन पक्षांतर्गत बंड फोफावेल अशी भीती शिवसेनेला असण्याची शक्यता अधिक आहे. तर तिकडे मनसेच्या नेत्यांनीही महापालिकेच्या लढाईसाठी प्रत्येक वॉर्डात जोरदार तयारी केलीय. त्यामुळे जागावाटपावरुन रणकंदन माजून दोन्ही पक्षात बंडाळी वाढेल आणि याचा थेट फायदा भाजपला होईल. त्यामुळे शिवसेना-मनसेमधील युती कठीण वाटतेय.
भाजप : नरेंद्र मोदी हे राष्ट्रीय राजकारणाच्या कोणत्याच क्षितिजावर नव्हते, त्यावेळी गुजरातबाहेर त्यांची सर्वात जास्त स्तुती करणारा कुणी असेल, तर ते म्हणजे राज ठाकरे. मोदींच्या गुजरातचा डांगोरा महाराष्ट्रात भाजपपेक्षा राज ठाकरेंनीच जास्त पिटला. त्यामुळे भाजपशी मैत्री व्हायला, हे एक कारण राज ठाकरेंकडे असू शकतं. पण गेली लोकसभा, विधानसभा, नगरपालिका निवडणुकांमध्ये सातत्याने मनसेने भाजपविरोधी निवडणूक लढवलीय आणि प्रत्येक निवडणुकीत मनसेने मोदी, भाजपला टार्गेट केलंय. आता तर मोदी राष्ट्रीय राजकारणात कसे अपयशी ठरले, असेही सांगायला राज ठाकरे मागे पडले नाहीत. तरीही अधून-मधून मुंबई भाजप अध्यक्ष आशिष शेलार ‘कृष्णकुंज’च्या पायऱ्या चढत असतात. त्यामुळे ही शक्यता पडताळून पाहणं गरजेचं आहे.
मनसे भाजप युती शक्य. कारण – काही दशकं मुंबई महापालिकेत सत्ता असूनही शिवसेनेने मुंबईचा विकास केला नाही, या मुद्द्याला धरुन मनसे भाजपसोबत जाण्याची शक्यता आहे. मनसे-भाजप युती झालीच, तर विकास हाच मुद्दा असेल. बाकी कोणताही मुद्दा दोन्ही पक्षांकडे सध्यातरी दिसत नाही.
मनसे भाजप युती अशक्य. कारण – मनसेने भाजपशी युती केल्यास, मराठी मतं मनसेच्या विरोधात जाण्याची शक्यता अधिक आहे. नाही म्हटलं तरी मराठी माणसांच्या मनात भाजपविषयी राग आहे. त्यामुळे मनसे भाजपसोबत गेल्यास, याचा फायदा या दोन पक्षांना होण्याऐवजी शिवसेनेला अधिक होईल, असं वाटतंय. दुसरं कारण म्हणजे, राज ठाकरे सातत्याने भाजपविरोधी भूमिका मांडताना दिसतायेत. अगदी काल-परवापर्यंत राज ठाकरेंनी भाजपला झोडपून काढलंय. त्यामुळे त्यांच्यात सख्य जमेल, असं आता तरी काही वाटत नाही.
शेवटी....
शिवसेना-भाजप युती झाली, तर ‘युतीचा प्रस्ताव आल्यास विचार करेन’ या राज ठाकरेंच्या मुद्द्याला कसलीही किंमत राहणार नाही. राज ठाकरेंकडे स्वबळाशिवाय कोणताच पर्याय उरणार नाही. त्यामुळे राज ठाकरेंना जरी युती करण्यात स्वारस्य असलं तरी त्यांचं स्वारस्य हे शिवेसेना आणि भाजप यांच्या निर्णयावर अवलंबून आहे. त्यामुळे शिवेसना-भाजप युतीबाबत काय निर्णय घेते, याकडे मुंबईकरांसह मनसैनिकांचंही लक्ष लागलं असावं.
No comments:
Post a Comment